Skolyoz Nedir

Skolyoz,omurganın göğüs (thoracic) veya bel (lumbar) bölgelerinde görülebilen, yana doğru eğriliğidir. Tek başına olabileceği gibi, kifoz (arkadan öne doğru anormal bir eğrilik) ile beraber de görülebilir (Kifoskolyoz). Türkiye’de 2 milyon üzerinde skolyoz hastası olduğu tahmin edilmektedir. Skolyoz hastaları üzerine ülkemizde yapılmış özel araştırma olmasa da ortopedi ve travmatoloji uzmanlarının birleştikleri nokta, bu hastalığın kız çocuklarında çok daha sık görüldüğüdür. Ancak bunun sebebi henüz bilinmemektedir. Özellikle 10 dereceyi geçen skolyozlar kızlarda erkeklere oranla altı kat fazla görülmektedir.

Nedenleri

Skolyoz çok çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Ancak sıklıkla karşılaşılan skolyozlar, daha çok 10’lu yaşlarda ortaya çıkan ve nedeni tam olarak halen bilinmeyen (idiyopatik) grupta görülen skolyozlardır. Bunların sebebi tam olarak bilinmemektedir.

Skolyozların başka bir sebebi doğuştan olabilir (konjenital). Bu durum genellikle omurgadaki bir kusura( eksik veya fazla oluşum) veya birbirine kaynamış ve ayrılamamış omurgalara bağlıdır.

Skolyoz tedavisi

Diğer bir sebep Polio (çocuk felci), beyin felci ( serebral palsi) veya kas distrofisi (erimesi) gibi durumlara bağlı olarak kasların felci sonucunda oluşabilir.

Bacak uzunluk farkına bağlı, tümöre bağlı, postüral duruşa bağlı veya kalça ekleminden kaynaklanan skolyozlarda diğer bir grubu oluşturmaktadır.

Bulgular

Omurganın yana doğru eğriliği, Omuz ve kalçaların aynı hizada durmaması(Bir tarafta kürek kemiği çıkıntısı daha dışarıya doğrudur, Kaburgalar bir tarafta daha yüksektir), Birinci eğriliği karşılayıcı ikinci bir eğri varlığı ( çoğu zaman kompanzatuar eğrilikte denir), Sırt ve/veya bel ağrısı, Yorgunluk, Nefes darlığı ve kozmetik ( görünüm) bozukluk, en önemli bulgulardır.

Aile için

Skolyozlu çocukların çok büyük bir kısmı eğrilik ileri evrelere gelip eğrilik artık her pozisyonda rahat fark edilir hale geldiği zaman ebeveynleri tarafından fark edilmektedirler. Çocuklarınızın skolyoz hasta olup olmadığını anlamak için, Çocuğumuza kollarını da aşağıya sarkıtarak öne eğilmesini söyleyelim, eğildiği zaman baş tarafından yada kalçalar tarafından sırtına bakalım. Eğer sırt simetrik ise skolyoz olması ihtimali çok düşüktür. Eğer sağ ve sol arasında birkaç milimetreden fazla fark varsa, o zaman skolyozdan şüphelenip mutlaka Bir doktora başvurmak gerekir.

Skolyozda yapılacak müdahaleler

Tedavi skolyozun tespit edildiği andaki derecesine ve çocuğun o dönemden sonraki olası büyüme miktarına göre değişir. Ana amaç çocuğun gereksiz bir cerrahi müdahale ile karşılaşmamasıdır. İdiopatik skolyozlarda büyümesi tamamlanmış çocuklarda , sırtta 40 derece, belde 30 dereceyi aşmadıkça cerrahi müdahaleye gerek her zaman yoktur. Çünkü bu durumda skolyozun ciddi bir ilerleme şansı yoktur ve hayatı çok etkilememektedir. Büyümesi devam eden çocuklarda ise her ne kadar genel uygulama 20 dereceyi aşan skolyozda korse tedavisiyse de, ben korse tedavisine inanamadığımdan dolayı hastalarıma tavsiye etmiyorum.

Ancak mediolegal sorunlardan dolayı kendi hastalarımı kullanıp kullanmama konusunda bilgilendirip serbest bırakıyorum. Cerrahi sınıra gelmemiş çocuklara egzersizler ve spor( özellikle yüzme) öneriyorum ve bu hastaları altı ayda bir rutin düz grafilerle eğrilikte artış açısından takip ediyorum.Halen büyüyen çocukta 40 dereceyi aşan skolyozda, erişkin vücudunu kazanmış hastalarda ise biraz önce belirttiğim sırt ve bel derecelerini aşınca cerrahi müdahale öneriyorum.

Konjenital skolyozlu çocuklarda ise tedaviye yaklaşım idiopatik olanlardan biraz daha farklıdır. Konjenital skolyozda bebeklik ve erken çocukluk döneminde sebebe yönelik enstrumentasyonsuz veya duruma göre enstrumentasyonlu operasyonları tercih ediyorum. Bu hastalarda alttaki sebep kaldırılmadığı müddetçe korse tedavisin başarı şansının olmadığı kanatindeyim.

Cerrahi tedavide başarı oranı iyi ellerde % 70 civarındadır. Ameliyatdan sonra hasta kendini rahat hisseder hissetmez hareket vermekteyim. Bu sürede genellikle ameliyatdan sora ikinci günde rahat bir şekilde tuvalete gidebilmektedirler. Okula dönüş süreci yaklaşık bir buçuk aydır. Sportif aktivitelere altı ay izin vermiyorum.

Ameliyatda oluşabilecek riskler: başlıcaları damar-sinir hasarı, parapleji, yara yeri enfeksiyonu, implant yetersizliği ve nüks(tekrarlamadır). Tüm bu komplikasyonlar iyi merkezlerde % 5 in altındadır.

Skolyoz hastaları için en önemli durum özellikle ebeveynlerinin bilmesi gereken, bu hastalarında tedavi edildikleri takdirde ileride çocuk doğurabildikleri normal bireyler gibi yaşamlarını devam ettirebildikleridir.

Skolyoz röntgen